W naszym niedawnym blogu dla Centrum Informacji Szkockiego Parlamentu (Scottish Parliament Information Centre, SPICe) skupiłyśmy się na polskich ‘pracownikach niezbędnych’ w Szkocji oraz ich intencjach związanych ze szczepieniem przeciw Covid-19. W tym blogu, przyglądamy się intencjom szczepiennym pośród całej naszej próby oraz jak te intencje różnią się ze względu na wiek, płeć, poziom wykształcenia oraz sektor zatrudnienia.
Na początku programu szczepień w UK, w lutym-marcu 2021, większość polskich ‘pracowników niezbędnych’, którzy wzięli udział w naszej ankiecie, 67%, zadeklarowała, że zamierzają poddać się szczepieniu lub że już zostali zaszczepieni (patrz Wykres 1, dolny prawy diagram [1]). Około 12% twierdziło, że nie będą się szczepić przeciw Covid-19, 18% nie wiedziało co zrobią, a 3% odmówiło odpowiedzi.
Łącznie te trzy odpowiedzi sumują się do 33% i odzwierciedlają względnie wysoki poziom wahania w stosunku do szczepienia – definiowany jako opóźnianie lub odmowa poddania się szczepieniu pomimo jego dostępności (SAGE 2014) – pośród polskich ‘pracowników niezbędnych’ w UK. W przeciwieństwie, według ankiety brytyjskiego biura statystycznego (Office of National Statistics, ONS) ze stycznia-lutego 2021, jedynie 9% dorosłych w UK (16+) zadeklarowało wahanie w stosunku do szczepienia. Jednakże, wahanie w stosunku do szczepienia pośród polskich ‘pracowników niezbędnych’ w UK było niższe niż pośród ludzi w Polsce, gdzie w styczniu 2021 jedynie 57% ankietowanych wyraziło intencję poddania się szczepieniu lub już to zrobiło (CBOS 2021).
Wracając do wyników naszej ankiety, poziom wahania w stosunku do szczepienia jest wyższy wśród młodszych Polaków/Polek – tych poniżej 40. roku życia [2]. Poziom wykształcenia może częściowo wyjaśnić te różnice: w naszej próbie jedynie 47% uczestników w grupie wiekowej 18-29 posiadało wyższe wykształcenie w porównaniu do 60% pośród 30- i 40-latków. Łącznie 43% polskich ‘pracowników niezbędnych’ bez wyższego wykształcenia wyraziło wahanie w stosunku do szczepienia. Dla tych z wyższym wykształceniem poziom tego wahania był nadal względnie wysoki i wynosił 26%.
Więcej kobiet w naszej próbie było zaszczepionych (Wykres 2), prawdopodobnie ze względu na większe zatrudnienie kobiet w zawodach związanych ze zdrowiem i opieką (patrz nasz poprzedni blog). Równocześnie kobiety częściej wyrażały niepewność w kwestii szczepienia i 19% z nich odpowiedziało ‘Nie wiem’ na pytanie czy się zaszczepią w porównaniu do 15% mężczyzn. Generalnie, w sondażach kobiety częściej unikają odpowiedzi na pytania drażliwe oraz poświęcone zdrowiu. Przyglądając się kwestii wieku i płci, kobiety w grupie wiekowej 30-39 najczęściej wyrażały wahanie w stosunku do szczepienia: łącznie 42% z nich odpowiedziało, że się nie zaszczepi, nie wie czy się zaszczepi lub woli nie odpowiadać [3]. Wyższy poziom wahania w tej grupie może mieć związek z obawami przed efektami ubocznymi związanymi z płodnością.
Wykres 3 pokazuje jak odpowiedzi na pytanie o intencje w stosunku do szczepienia wyglądają w poszczególnych sektorach zatrudnienia. Zgodnie z oczekiwaniami, Polacy/Polki pracujący/e w zawodach związanych ze zdrowiem i opieką wykazują mniejsze wahanie w stosunku do szczepienia (22%) w porównaniu do osób zatrudnionych w innych sektorach. Poziom wahania był najwyższy wśród osób zatrudnionych w sektorze usług komunalnych i transportowych (44%) oraz produkcji, sprzedaży i dostawie jedzenia i innych niezbędnych produktów (42%).
Należy podkreślić, że wahanie w stosunku do szczepienia zmienia się w czasie. Z pojawianiem się nowych informacji i badań, poziom tego wahania generalnie zmniejsza się pośród mniejszości etnicznych w UK. W naszym blogu dla SPICe, zaproponowałyśmy konkretne kroki jakie należy podjąć aby zmniejszyć poziom tego wahania pośród Polaków w UK.
Przypisy:
- Jak wyjaśniłyśmy w pierwszym blogu, osoby w grupach wiekowych 30-39 oraz 40-49 stanowią około połowy populacji dorosłych Polaków w UK. Zostało to uwzględnione w naszej strategii doboru próby.
- Jest to również zauważalne pośród całej populacji UK: https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/healthandsocialcare/healthandwellbeing/bulletins/coronavirusandvaccinehesitancygreatbritain/13januaryto7february2021#vaccine-hesitancy-by-personal-characteristics
- Wahanie w stosunku do szczepienia według grup wiekowych i płci: mężczyźni – 19-29 lat: 35%, 30-39 lat: 30%, 40-65 lat: 20%. Kobiety – 19-29 lat: 35%, 30-39 lat: 42%, 40-65 lat: 30%.